Aşırı teşhis nedir?

Göğüs kanseri erken teşhisi ile muayene yapılmadan tespit edilemeyecek tümörler veya kanser öncesi evreler teşhis edilebilmektedir. Yani erken teşhis ve ardından tedavi edilmese dahi ölüme neden olmayacak göğüs kanseri tespit edilmektedir. Bu durumlarda aşırı teşhisten ve aşırı tedaviden söz edilir.

Mamografi görüntülemede de erken evredeki göğüs kanseri hastalıkları veya diğer adıyla In-situ karsinomları (DCIS) tespit edilir. Bunların bir kısmı kadının ilerleyen yaşamında kendini elle yapılan muayene veya memenin diğer değişimleri gibi durumlar ile belli etmemektedir. Tedavi olmasa dahi kadın göğüs kanserinden değil aksine başka bir hastalık nedeniyle ölürdü. Yani tedavi boşuna yapılmış olurdu.

Ancak bir kadın göğüs kanseri teşhisinden bir ay sonra bir trafik kazası sonucu veya kalp krizinden ölmüş olsa dahi, tanım gereği bu durum aşırı teşhis olarak adlandırılır.

Böylece aşırı teşhisler yanlış göğüs kanseri teşhisleri değildir. Burada, bir doku numunesi (biyopsi) sonrası göğüs kanseri hastalığı olarak tasdik edilmiş, gerçek bir göğüs kanseri veya göğüs kanseri erken evresi söz konusudur.

Yine de bir doku numunesi sonucu hiçbir kadında yaşamı boyunca zararsız kalıp kalmayacağı önceden söylenemeyeceği için, tıbbi yönergeler uyarınca tümörün tipi ve büyüklüğüne göre uyarlanmış bir tedavi önerilmektedir.

Aşırı tedaviler çoğunlukla erken evrede ve henüz yavaş büyüyen tümörlerin tedavisidir, bunlar sıklıkla ilerlemiş bir göğüs kanserine göre oldukça daha zararsız bir şekilde tedavi edilir. Kadınlar genelde kemoterapi almazlar, meme çoğunlukla göğüs muhafaza edilerek ameliyat edilebilir. Koltuk altlarının da lenf bezlerinden arındırılması gerekmez.

Aşırı teşhislerin hangi sıklıkta gerçekleştiğini bilim tam olarak cevaplayamamakta, sadece kabaca tahminde bulunabilmektedir. Aşırı teşhislerin tahmin edilmesinde hangi hesaplama yönteminin en uygun olduğu bilimsel olarak tartışılmaktadır. Almanya'da her kadının mamografi görüntüleme davetiyesiyle birlikte aldığı broşürde, 10 yıl görüntüleme programına katılan her 1.000 kadından 5 ile 7 arası kadına aşırı teşhis yapıldığı yer almaktadır.